İstanbul Üniversitesi| Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü

İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi

Biyoloji Bölümü

BİTKİ BİYOTEKNOLOJİSİ VE GDO LABORATUVARI KURULDU

İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Anabilim Dalı bünyesinde, gerek dünyada ve gerekse ülkemizde moleküler biyoloji ve genetik alanında yaşanan gelişmelere paralel olarak, Bitki Biyoteknolojisi ve GDO (Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar) Laboratuvarının kurulması fikri doğmuştur. Bu fikir 2010 yılında İstanbul Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiş güdümlü proje ile gerekli aletlerin alımı ile hayatiyet kazanmıştır. Yine üniversitemiz destekli ciddi bir alt yapı çalışması sonucunda hazır duruma getirilen laboratuvarda aletler 2012 yılında kurularak alanında benzer laboratuvarlarla rekabet edebilecek modern bir görünüme bürünmüştür. Sahip olduğu altyapı ile laboratuvarımızda kuruluş amacına uygun olarak 2012 yılında bilimsel çalışmalara, ulusal ortaklı lisansüstü tezlere bağlı araştırmalara başlanmış ve aktif olarak devam etmektedir. Bitki biyoteknolojisi ve GDO laboratuvarı bundan sonra yapılması planlanan araştırma projeleri ile de üniversitemizde ve ülkemizde yapılmakta olan bitki biyoteknolojisi çalışmalarına önemli katkılar sağlayacaktır. Ayrıca bu laboratuar alanında iyi yetişmiş araştırmacıların yetişmesine, ulusal ve uluslararası işbirliklerinin geliştirilmesine ve kaliteli yayınların üretilmesine hizmet verecektir.

Genetik mühendisliğinin rekombinant DNA teknolojisi tekniklerini kullanarak yaptığı müdahalelerle kalıtımsal değişikliğe uğrattığı organizmalar günümüzde, GMO (genetically modified organism) ya da GDO (genetiği değiştirilmiş organizmalar) olarak ifade edilmektedir. GDO, canlıların sahip olduğu gen dizilimleriyle oynanarak, mevcut özelliklerinin değiştirilmesi veya canlılara yeni özellikler kazandırılması ile elde edilen organizmalara verilen isimdir. Laboratuvarımızda PCR tekniğine dayalı yöntem ile işlenmiş ve işlenmemiş genetiği değistirilmis ürünlerin kalitatif ve kantitatif analizleri lisansüstü tez kapsamında çalışılmaya başlanmıştır.

Laboratuarımız içerisinde moleküler biyoloji çalışmalarını yürütmek üzere 3 farklı odadan oluşan biyogüvenlik kabini ve kabin içerisinde steril bir ortam bulunmaktadır. Laboratuvarın ana cihazı olan Real-time reverse-transcriptase (RT-PCR) DNA ve RNA düzeyinde yapılan moleküler genetik çalışmalarda özellikle belirli gen bölgelerinin çoğaltılması, işlevsel genlerin kantitatif tayini, gen ekspresyonunun belirlenmesi ve spesifik genlerinin analizi aşamasında kullanılmaktadır. Bilinen yöntemler içerisinde en pratik, güvenilir ve hassas sonuçlar elde edilmesini sağlayan RT-PCR Moleküler Biyoloji ve Genetik Laboratuvarında bulunması gereken önemli aletlerden biridir. Ancak bunun dışında bitki moleküler biyolojisi tekniklerinde kullanılan ve moleküler analiz laboratuavlarında bulunması gereken tüm cihazlar da bu laboratuvarın kullanılan aletleri arasındadır.

Gerçek zamanlı kantitatif PCR nükleik asitlerin miktarlarının belirlenmesinde günümüzde kullanılan bir metotdur. Bu teknoloji “kinetic PCR” ve “homogenous PCR” isimleriyle de tarif edilmektedir. “Real-time PCR”da oluşan ürün miktarı reaksiyon boyunca oluşan ürün miktarıyla orantılı olarak artan floresan boya ve probların verdiği sinyalin izlenmesiyle anlaşılır ve amplifikasyonun devir sayısı belirli miktardaki DNA moleküllerinin elde edilmesi açısında da gereklidir. Çift zincirli DNA’ya bağlanan“SYBR-Green I” floresan boya en basit metotdur. “SYBR-Green I” boya ile belirleme çok iyi işleyen bir metotdur fakat reaksiyon ortamında herhangi bir çift zincirli DNA bulunduğunda floresan ışıma yapabilir.

BİTKİ BİYOTEKNOLOJİSİ VE GDO LABORATUVAR OLANAKLARI